Red Delicious - opis odmiany

Informacje na temat pochodzenia odmiany, drzewa, kwitnienia, owocowania, zdrowotności i przydatności, najpopularniejsze mutacje. Źródło: Zakład Sadownictwa, Szkółkarstwa i Enologii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.

Pochodzenie: odmiana amerykańska, którą wyhodował w 1872 roku J. Hiatt. Zwrócił on uwagę na pęd wyrastający z korzeni odmiany ‘Bellflower’. Odrost posadził w sadzie i obserwował przez kilka lat, oczekując na owoce. Owoce okazały się inne, niż ‘Bellflower’, więc Hiatt pod nazwą ‘Hawkeye’ prezentował je na różnych wystawach. Zainteresował swą odmianą szkółkarza M.Starka, który zaproponował mu zmianę nazwy na ‘Delicious’, by podkreślić wyborny smak owoców. Szkółki Starka pierwsze zaczęły produkować materiał szkółkarski tej odmiany. Interesujący był sposób promocji ‘Red Deliciousa’, polegający na dołączaniu do każdego zamówienia bezpłatnie kilka drzewek tej odmiany. W latach 20. była to już powszechnie uprawiana w całej Ameryce odmiana, która szybko rozprzestrzeniła się też na innych kontynentach.

Opis drzewa: rośnie silnie, korony są kuliste o konarach wyrastających pod ostrymi kątami z przewodnika.

Kwitnienie: średnio późno lub późno, więc kwiaty rzadko są uszkadzane przez przymrozki. Jest diploidem i dobrym zapylaczem dla innych odmian. Zapylacze: ‘Cortland’, ‘Elstar’, ‘Florina’, ‘Gloster’, ‘Golden Delicious’, ‘Granny Smith’.

Owocowanie: wcześnie zaczyna owocować (zwłaszcza na podkładkach karłowych), plonuje obficie, lecz ma skłonność do przemienności. Wymaga corocznego przerzedzania zawiązków, co wpływa na regularność plonowania i poprawia smak owoców. Jabłka z grupy ‘Red Deliciousa’ są smaczniejsze, gdy ich owoce są dobrze wyrośnięte – wtedy są pozbawione gorzkiego (cierpkiego) posmaku. Pojawia się on także w czasie chłodnego, deszczowego i zachmurzonego sezonu wegetacyjnego.

Zbiór następuje w połowie października. W chłodni zwykłej przechowuje się do marca. W czasie przechowywania może wystąpić oparzelizna powierzchniowa i szklistość miąższu, na dużych owocach – gorzka plamistość podskórna.

Zdrowotność: drzewa dość wrażliwe na mróz, wrażliwe na parcha, mało podatne na mączniaka jabłoni i zarazę ogniową.

Przydatność: odmiana zimowa, wymagająca w stosunku do gleby i stanowiska. Najlepiej udaje się na glebach żyznych i ciepłych. ‘Delicious’ należy do odmian stale liczących się w produkcji jabłek na świecie.

Udział w rynku: udział w polskim rynku do niedawna niewielki, obecnie wyraźnie zyskuje w Europie Zachodniej i USA ciągle popularna z niewielką tendencją spadkową.

Jest to odmiana łatwo mutująca. Początkowo wyodrębniono mutacje różniące się od odmiany wyjściowej barwą i charakterem rumieńca.

‘Richard Delicious’ – pierwszy mutant tej odmiany pochodzenia amerykańskiego o owocach intensywniej wybarwionych i rumieńcu mniej paskowanym,

‘Starking’ – mutant amerykański, który bardzo szybko stał się jednym z bardziej znanych sportów. U tej formy rumieniec pojawia się wcześniej, niż na jabłkach ‘Red Delicious’;

‘Red King Delicious’ – mutacja znaleziona na ‘Starkingu’.

Z czasem zaczęły pojawiać się także formy krótkopędowe. Najczęściej były to zmutowane pojedyncze pędy, choć zdarzały się także całe drzewa odbiegające wyglądem od pozostałych, z cechami charakterystycznymi dla form krótkopędowych. (skrócone międzywęźla, grube pędy, ciemnozielone liście).

‘Elary Red One Erewan (Erewan)’ – jedna z nowszych mutacji obecnie wprowadzana do sadów towarowych.

‘Red Chief’ – mutant wyselekcjonowany w 1967 roku z odmiany ‘Starkrimson’, który obecnie jest jedną z ciekawszych mutacji w grupie ‘Red Deliciousa’. Rośnie słabo, tworzy dużo krótkopędów, konary wyrastają pod ostrym kątem od przewodnika co utrudnia formowanie i prowadzenie drzew. Kwitnie średnio póżno w tym samym czasie co ‘Golden Delicious’. Zapylacze: ‘Gloster’, ‘Golden Delicious’, ‘Idared’, ‘Gala’, ‘Everest’. Wcześnie wchodzi w okres owocowania, owoce zbiera się kilka dni przed odmianą ‘Golden Delicious’. Owoce przechowują się dobrze w chłodni zwykłej 4-5 miesięcy, a w KA 7-8 miesięcy. Owoce ma duże, żebrowane z mocną, błyszczącą, lekko tłustawą skórką, w całości pokryte rozmytym, karminowoczerwonym, bardzo atrakcyjnym rumieńcem. Jabłka tego mutanta zaczynają wybarwiać się wcześniej niż innych sportów. Drzewo średnio podatna na parcha, mało na mączniaka i zarazę ogniową. ‘Red Chief’ ma mniejsze wymagania klimatyczno – glebowe, niż odmiana wyjściowa.

W przeciwieństwie do odmiany Gala atrakcyjniejsze na rynku są mutacje o ciemnoczerwonym rozmytym rumieńcu.

Prezentacja odmiany Red Delicious dr Tomasza Lipy z Zakładu Sadownictwa, Szkółkarstwa i Enologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, przewodniczącego Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych.