Dietetycy i ogrodnicy dla profilaktyki cukrzycy

1 na 3 osoby na świecie ma stan przedcukrzycowy, 1 na 10 choruje na cukrzycę, z czego połowa o tym nie wie, nie jest tego świadoma. Dane Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej sprawiły, że plagę cukrzycy uznano za pierwszą, niezakaźną, epidemię naszej cywilizacji. Rośnie zapotrzebowanie na skuteczną profilaktykę. Jest cukrzyca jednym z wielkich wyzwań zdrowotnych.

- Z okazji Dnia Cukrzycy ustanowiliśmy Rekord Polski. Na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym powstała „największa sztafeta jedzenia jabłek” różnych odmian. 138 studentów degustowało 10 odmian jabłek. Ta forma promocji ucieszyła się dużą popularnością wśród pracowników, studentów, ale i władz uczelni – mówi dr hab. n. o zdr. Beata Sińska, p.o. kierownika Zakładu Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Zdrowiu WUM.

- Cukrzyca jako choroba metaboliczna potrzebuje dobrego żywienia. Dobre żywienie, to talerz, którego jedna połowa to warzywa i owoce. Jednym z owoców może być, jabłko. Jabłko do obiadu zamiast deseru. Zacznijmy odczarowywać jabłka i odczarować mity związane z owocami w cukrzycy. Odpowiednia ich ilość to clou. To jedno jabłko dziennie nam pomoże – dodaje dr hab. Beata Sińska.

Studenci i uczestnicy udanej próby ustanowienia rekordu degustowali jabłka odmian: Szampion, Golden Delicious, Gala, Jonaprince, Pinova, Ligol, Lobo, Mutsu, Antonówka Zwykła i Malinowa Oberlandzka.

W ramach promocji profilaktyki swoją wiedzę zaprezentowały Studenckie Koła Naukowe Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM. Studenci SKN Żywienia Człowieka doradzali w sprawie zasad codziennego żywienia, w tym świeżych warzyw. Studenci z SKN Żywienia Klinicznego edukowali w zakresie doustnych preparatów odżywczych. SKN przy Zakładzie Podstaw Pielęgniarstwa - Zacznij od podstaw! – oferowało pomiary glikemii.

Warzywa i owoce powinny stanowić połowę tego, co jemy. Cukrzycy powinni stosować tę zasadę wyjątkowo metodycznie. 

- Jednym z najczęstszych mitów związanych z jedzeniem owoców jest fruktoza. Owszem, jest to rodzaj cukru prostego, czyli takiego, który jest łatwo wchłanialny w naszym przewodzie pokarmowym i powoduje szybsze wahnięcia glukozy i insuliny we krwi. Trzeba jednak pamiętać, że nie jest to fruktoza wyizolowana w postaci jednej mono cząsteczki w świeżych owocach. Ta fruktoza jest zawsze w towarzystwie ogromu składników bioaktywnych, witamin, składników mineralnych, no i przede wszystkim błonnika pokarmowego, który działa ochronnie – mówi Monika Hajduk, dietetyk kliniczny i absolwentka WNoZ WUM.

- Szczególnie tej fruktozy boją się pacjenci z zaburzeniami gospodarki glukozowo-insulinowej, jak cukrzyca, insulinooporność, hipoglikemia reaktywna oraz pacjenci z podwyższonym stężeniem trójglicerydów we krwi. W tym pierwszym przypadku - w zaburzeniach gospodarki glukozowo-insulinowej - wystarczy tylko umiejętnie to owoce wprowadzić do posiłku, zadbać o jego niski ładunek glikemiczny ogółem, a nie trzeba rezygnować ich z nich w całości. Z kolei przy wyższych trójglicerydach nie jest dla nas niebezpieczna fruktoza ze świeżego owocu, a syrop glukozowo fruktozowy, który jest pozyskiwany komercyjnie na szeroką skalę i on dopiero przyczyna się właśnie do tych zaburzeń gospodarki lipidowej. Jego znajdziemy głównie w słodkich napojach, w nabiale wysoko słodzonym, w pieczywie cukierniczym słodyczach, i to jest realny powód do niepokoju – dodaje Monika Hajduk, dietetyk kliniczny, właścicielka poradni Monvita.

Mitem jest fruktoza zawarta w nich w postaci cukru owocowego. Najbardziej niedoceniane są natomiast warzywa. Odgrywają one bardzo ważną rolę w odżywianiu osób z cukrzycą. Są niskokaloryczne, bogate w błonnik, witaminy, minerały i przeciwutleniacze, co pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi. Odpowiednia ilość warzyw pomaga także w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, co ma kluczowe znaczenie w zarządzaniu cukrzycą.

- W przypadku cukrzycy a w szczególności cukrzycy typu drugiego, spożywanie warzyw jest bardzo korzystne. W szczególności warzyw surowych, tak zwanych ciepłolubnych. Takich jak ogórek, papryka, pomidor, bakłażan, których znaczna część produkcji (w szczególności papryka) pochodzi z Południowego Mazowsza. Są niskokaloryczne, są fit i mają niski indeks glikemiczny - podkreśla Mirosław Łuska, Prezes Zrzeszenia Producentów Papryki RP, członek ogrodniczego Core Teamu i jeden z liderów kampanii Moc Polskich Warzyw.

Profilaktyka cukrzycy i ustanowienie Rekordu Polski były okazją do prezentacji jabłka. To doskonałe źródło błonnika, który pomaga w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi. Niski indeks glikemiczny jabłek sprawia, że są one bezpiecznym wyborem dla cukrzyków. Jabłka są również bogate w witaminy i minerały, co czyni je zdrową przekąską między posiłkami. Obok ogólnej atrakcyjność gatunku wszyscy zwrócili uwagę na bogactwo odmianowe, które jest charakterystyczne dla rynku polskiego.

Sadownicy zaproponowali oryginalną integracyjną promocję Dnia Cukrzycy.

- Bicie rekordu to inicjatywa, która pokazuje konsumentom różnorodność odmianową. Można ocenić smak różnych odmian. Zachęcamy by widzieć, kupować i wybierać te odmiany, które nam najbardziej smakują - mówił zainteresowanym wspólną inicjatywą środowisk sadowniczych i WUM dziennikarzom dr Tomasz Lipa, przewodniczący zarządu Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych, Zakład Sadownictwa, Szkółkarstwa i Enologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.

Partnerami Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM w obchodach Dnia Cukrzycy byli producenci warzyw współpracujący w ramach projektu „Mac Polskich Warzyw” oraz polscy sadownicy, partnerzy kampanii „Jedno jabłko dziennie” - Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych, Związek Sadowników RP, Unia Owocowa, Stowarzyszenie Sady Grójeckie oraz Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw. W organizację zaangażowani byli także studenci Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.

„Cukrzyca i dobre samopoczucie” to temat przewodni obchodów Dnia Cukrzycy. Ogłosiła go Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (IDF) na lata 2024-2026.

Regularna kontrola poziomu cukru, przyjmowanie leków i reżim diety - wszystko to ogranicza, wymaga systematyczności i samodyscypliny. Coraz więcej badań wskazuje na to, że cukrzyca może być dużym obciążeniem dla psychiki. Przy odpowiednim dostępie do opieki diabetologicznej i wsparciu dla dobrego samopoczucia, każda osoba z cukrzycą ma szansę na dobre życie.

Regularna konsultacja z lekarzem, wsparcie psychologiczne czy terapeutyczne mogą pomóc w radzeniu sobie z emocjonalnymi trudnościami związanymi z chorobą. Zapraszamy do udostępniania informacji i promocji badań glikemii.

Rekord Polski to inicjatywa środowisk sadowników. Ma przypomnieć, że warto jeść #1jabłkoDziennie. Więcej zdjęć w zakładce stronie 1jablko.pl w zakładce PressKit